راهنمای جامع انتخاب دستگاه بادکن پت و خط تولید بطری PET

اگر می‌خواهید خط تولید آب معدنی، نوشیدنی، دوغ، روغن یا محصولات مشابه راه‌اندازی کنید،
یکی از مهم‌ترین تجهیزات شما دستگاه بادکن پت (PET Bottle Blow Molding Machine) است.
بدون بادکن پت، عملاً بطری مناسب برای پرکن و لیبل‌زن ندارید و خط تولید ناقص می‌ماند.

در این راهنما از ماشین‌ساز به زبان ساده توضیح می‌دهیم
دستگاه بادکن پت چیست، چه مدل‌هایی دارد، برای چه ظرفیتی مناسب است
و هنگام خرید دستگاه تولید بطری پت باید به چه نکاتی توجه کنید تا بعداً از نظر ظرفیت، قالب، کمپرسور و فضا به مشکل نخورید.

دستگاه بادکن پت چیست و چه کار می‌کند؟

دستگاه بادکن پت، پریفرم‌های PET (لوله‌های پلاستیکی کوچک) را که از قبل تزریق شده‌اند،
در کوره گرم کرده و سپس با هوای فشرده داخل قالب می‌دمد تا به شکل بطری نهایی درآیند.
این بطری‌ها بعداً به خط پرکن مایعات، لیبل‌زن و شیرینگ پک منتقل می‌شوند.

از بادکن پت در خطوط زیر استفاده می‌شود:

• خط تولید آب معدنی و آب آشامیدنی
• خط تولید نوشابه، دوغ، دلستر و سایر نوشیدنی‌ها
• خط تولید روغن خوراکی، روغن آرگان، روغن کنجد و…
• بسته‌بندی مواد شوینده در بطری PET

انتخاب صحیح دستگاه بادکن پت باعث می‌شود
تیراژ تولید بطری با تیراژ خط پرکن هماهنگ باشد
و در آینده برای توسعه ظرفیت، به بن‌بست نخورید.

اجزای اصلی یک خط بادکن پت

قبل از انتخاب دستگاه، بد نیست اجزای اصلی یک خط تولید بطری PET را بشناسید:

• هاپر و فیدر پریفرم – برای تغذیه و مرتب کردن پریفرم‌ها
• کوره گرمکن پریفرم – گرم کردن یکنواخت پریفرم‌ها قبل از باد شدن
• دستگاه بادکن (بدنه اصلی) – شامل قالب، سیستم حرکت، سیستم باد فشار بالا
• قالب بطری پت – طراحی و ساخت قالب اختصاصی بطری برای برند شما
• کمپرسور باد فشار بالا و مخزن هوا – برای تأمین هوای فشرده بادکن
• چیلر یا سیستم خنک‌کن – خنک کردن قالب‌ها و افزایش عمر دستگاه
• نوار نقاله انتقال بطری – انتقال بطری‌های آماده به سمت پرکن یا انبار

در بسیاری از کارگاه‌ها، بخشی از این تجهیزات ممکن است قبلاً موجود باشد
(مثلاً کمپرسور عمومی سالن یا نوار نقاله)، اما برای تیراژ صنعتی بهتر است روی یک پکیج کامل فکر کنید.

انواع دستگاه بادکن پت از نظر سطح اتوماسیون

۱. بادکن پت دستی (دو کویته و مشابه آن)

در بادکن دستی، اپراتور پریفرم را داخل قالب قرار می‌دهد و
بعد از گرم شدن، فرآیند باد شدن در قالب انجام می‌شود.
خروج بطری و گذاشتن پریفرم جدید نیز توسط اپراتور انجام می‌شود.

• ظرفیت معمول: حدود ۵۰۰ تا ۸۰۰ بطری در ساعت (بسته به مدل و اپراتور)
• مناسب برای: کارگاه‌های در حال شروع، تولیدکنندگان با تیراژ متوسط
• مزیت اصلی: هزینه اولیه کمتر، انعطاف بالا
• محدودیت: وابسته به نیروی انسانی، نیاز به اپراتور ماهر

۲. بادکن پت نیمه‌اتوماتیک

در مدل‌های نیمه‌اتوماتیک، معمولاً تغذیه پریفرم و خروج بطری تا حدی اتوماتیک می‌شود،
اما هنوز اپراتور در بخشی از کار (چیدن پریفرم، جابجایی قالب و…) حضور دارد.

• ظرفیت معمول: حدود ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ بطری در ساعت
• مناسب برای: واحدهایی که تیراژشان بالاتر از ظرفیت بادکن دستی است ولی هنوز به فول‌اتومات نرسیده‌اند
• مزیت: تعادل بین هزینه و ظرفیت تولید

۳. بادکن پت تمام‌اتوماتیک

در بادکن تمام‌اتوماتیک از هاپر پریفرم تا تحویل بطری آماده،
همه مراحل توسط دستگاه انجام می‌شود؛ اپراتور بیشتر نقش ناظر و کیفیت‌سنجد را دارد.

• ظرفیت معمول: از ۲۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ بطری در ساعت (و حتی بالاتر)
• مناسب برای: خط تولید آب معدنی صنعتی، نوشابه، روغن خوراکی با تیراژ بالا
• مزیت: هماهنگی کامل با خطوط پرکن اتومات سرعت بالا
• چالش: سرمایه‌گذاری اولیه بالاتر، نیاز به زیرساخت قوی‌تر (برق، هوا، فضا)

نکات کلیدی در انتخاب دستگاه بادکن پت

۱. ظرفیت تولید (بطری در ساعت)

اول باید مشخص کنید در روز چند بطری نیاز دارید و خط پرکن مایعات شما چه ظرفیتی دارد.
اگر پرکن شما مثلاً ۲۰۰۰ بطری در ساعت تولید می‌کند،
بادکن ۵۰۰ بطری در ساعت جوابگو نیست؛ یا باید چند شیفت کار کند یا بطری را از بیرون بخرید.

• تا حدود ۸۰۰ بطری در ساعت → بادکن دستی دو کویته گزینه اقتصادی است.
• بین ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ بطری در ساعت → بادکن نیمه‌اتومات را بررسی کنید.
• بالای ۲۰۰۰ بطری در ساعت → به سمت بادکن اتومات بروید تا با پرکن اتومات هماهنگ شود.

۲. حجم و نوع بطری (۰.۲۵ تا ۲ لیتر یا ۵ تا ۲۰ لیتر)

باید مشخص کنید که قرار است:

• بطری‌های کوچک ۲۵۰، ۳۳۰، ۵۰۰ و ۱۵۰۰ سی‌سی تولید کنید (آب معدنی، نوشیدنی)
• یا گالن‌های ۴ و ۵ لیتری (روغن، آب‌آشامیدنی، مواد شیمیایی)

بعضی از دستگاه‌ها برای محدوده خاصی از حجم طراحی می‌شوند؛
طراحی قالب، کورس حرکت و حتی توان کمپرسور باید با این حجم‌ها هماهنگ باشد.

۳. طراحی قالب و شکل بطری (برندینگ)

ظاهر بطری، بخشی از هویت برند شماست.
در کنار دستگاه بادکن، باید به طراحی و ساخت قالب بطری پت هم توجه کنید:

• آیا می‌خواهید بطری کاملاً اختصاصی با طرح خاص داشته باشید؟
• یا فعلاً یک قالب عمومی برای شروع کافی است؟
• آیا امکان توسعه قالب دوم و سوم در همان دستگاه وجود دارد؟

بهتر است دستگاهی انتخاب کنید که قابلیت کار با قالب‌های مختلف را داشته باشد
و سازنده، همزمان خدمات طراحی و ساخت قالب را نیز ارائه دهد.

۴. کیفیت و توان کمپرسور و سیستم هوای فشرده

بادکن پت بدون هوای فشرده کافی و با فشار مناسب عملکرد درستی ندارد.
هم فشار پایین و هم دبی کم باعث می‌شود بطری‌ها ناقص یا نازک و غیر یکنواخت باد شوند.

در زمان خرید، حتماً بپرسید:

• فشار کاری دستگاه چند بار است؟
• به چه ظرفیتی از کمپرسور (متر مکعب بر ساعت / لیتر) نیاز دارد؟
• آیا کمپرسور موجود در کارخانه شما کافی است یا باید کمپرسور مجزا تهیه کنید؟

۵. برق مصرفی و فضای موردنیاز

دستگاه‌های بادکن پت، مخصوصاً همراه با کوره گرمکن، مصرف برق قابل توجهی دارند.
قبل از خرید:

• نوع برق مورد نیاز (تک‌فاز یا سه‌فاز) و آمپراژ را با برق سالن چک کنید.
• ابعاد دستگاه + کوره + کمپرسور را با فضای سالن مقایسه کنید.
• مسیر حرکت پالت، لیفتراک و گردش بطری را در چیدمان لحاظ کنید.

۶. خدمات پس از فروش، قطعات یدکی و آموزش اپراتور

بادکن پت دستگاهی است که مدام در حال کار است و تحت فشار هوا و دمای بالا قرار دارد؛
پس بدون خدمات مناسب، خیلی زود دردسرساز می‌شود.

هنگام انتخاب سازنده، به این موارد توجه کنید:

• گارانتی واقعی و مدت خدمات پس از فروش
• دسترسی سریع به قطعات یدکی و قالب‌های یدکی
• آموزش اپراتور در محل نصب و تنظیم اولیه دستگاه
• سابقه نصب بادکن در خطوط آب معدنی، نوشیدنی، روغن و شوینده

بادکن پت برای خط تولید آب معدنی و نوشیدنی

بسیاری از خریداران، هم‌زمان به دنبال خط تولید آب معدنی و تجهیزات آن هستند؛
یعنی ترکیب:

• دستگاه بادکن بطری پت
• دستگاه پرکن آب معدنی (تری بلوک یا پرکن خطی)
• لیبل‌زن بطری
• شیرینگ پک بسته‌های ۶ یا ۱۲ تایی

اگر هدف شما راه‌اندازی چنین خطی است، بهتر است از ابتدا
بادکن پت، پرکن، لیبل‌زن و شیرینگ پک را یکپارچه ببینید
تا از نظر ظرفیت، ارتفاع نوار نقاله، جهت حرکت خط و برق/هوا با هم سازگار باشند.

سوالات متداول درباره دستگاه بادکن پت

آیا می‌توان با یک بادکن هم بطری آب معدنی ساخت هم بطری روغن؟

از نظر فنی، اگر حجم بطری‌ها نزدیک باشد، می‌توان برای هر دو محصول قالب جداگانه طراحی کرد
و روی یک دستگاه استفاده نمود.
اما لازم است طراحی رزوه، دهانه و شکل بطری، با نوع درب و لیبل‌زنی شما هماهنگ شود.

قیمت دستگاه بادکن پت به چه عواملی بستگی دارد؟

قیمت بادکن پت معمولاً به ظرفیت (بطری در ساعت)،
تعداد کویته، سطح اتوماسیون (دستی، نیمه‌اتومات، اتومات)،
نوع قطعات برقی و پنوماتیکی، و کیفیت قالب‌ها بستگی دارد.
اضافه شدن تجهیزات جانبی مثل چیلر، کمپرسور اختصاصی و هاپر پریفرم نیز روی قیمت نهایی اثر می‌گذارد.

برای شروع کار، بهتر است بطری آماده بخریم یا بادکن تهیه کنیم؟

اگر تیراژ شما پایین است یا تازه در حال تست بازار هستید،
خرید بطری آماده می‌تواند انتخاب منطقی‌تری باشد.
اما از یک تیراژ به بعد، هزینه خرید بطری آماده آن‌قدر بالا می‌رود
که سرمایه‌گذاری روی بادکن پت کاملاً توجیه اقتصادی پیدا می‌کند.
این نقطه را می‌توانید با مشاوره و محاسبه دقیق هزینه‌ها مشخص کنید.

آیا امکان سفارش بادکن متناسب با بطری و قالب اختصاصی وجود دارد؟

بله، در بسیاری از پروژه‌ها دستگاه بادکن بر اساس طراحی بطری اختصاصی برند شما تنظیم می‌شود
و قالب بطری هم‌زمان با خود دستگاه طراحی و ساخته می‌شود.
این کار باعث می‌شود در زمان راه‌اندازی خط، خروجی دقیقا مطابق طرح گرافیکی و لیبل شما باشد.

اگر برای انتخاب بهترین مدل دستگاه بادکن پت و طراحی خط تولید بطری PET نیاز به مشاوره دارید،
می‌توانید با تیم فنی و فروش ماشین‌ساز در تماس باشید تا بر اساس تیراژ، نوع محصول و بودجه،
بهترین ترکیب دستگاه‌ها را به شما پیشنهاد دهند.